Το Νεοχώρι

Γενικά στοιχεία για τον Δήμο Αράχθου

Γεωγραφική Θέση

Ο Δήμος Αράχθου βρίσκεται στα νότια του Νομού Άρτας. Προέκυψε από την συνένωση των πρώην κοινοτήτων Νεοχωρίου, που είναι και η έδρα του νέου Δήμου, Αγίας Παρασκευής (μαζί με τους οικισμούς Ανθότοπο και Κολομόδια), Ακροποταμιάς, Λουτροτόπου, Παχυκαλάμου, Περάνθης και Συκιών. Η έδρα, απέχει από την πόλη της Άρτας 16 km.

Όμοροι δήμοι είναι από δυτικά ο Δήμος Αμβρακικού, ανατολικά ο Δήμος Κομποτίου και νότια η Κοινότητα Κομμένου, ενώ μεγάλο μέρος της νότιας πλευράς του Δήμου βρέχεται απ’ τον Αμβρακικό Κόλπο.

Το κλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται ως εύκρατο, με ήπιους, βροχερούς χειμώνες και ξηρά καλοκαίρια. Η μέση ετήσια θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ τους 17-18 C, ενώ οι άνεμοι που συνήθως πνέουν είναι ανατολικοί και νότιοι. Συνηθισμένο φαινόμενο αποτελούν και οι παγετοί με τις γνωστές ζημιές που προκαλούν στην δενδροκομική παραγωγή της περιοχής.

Έκταση

Συνολικά ο νέος Δήμος καλύπτει έκταση 73,4 χιλιάδων στρεμμάτων (αναλυτικά ο καταμερισμός της έκτασης φαίνεται στον πίνακα που ακολουθεί. Χαρακτηρίζεται ως πεδινός Δήμος και παρουσιάζει ομοιομορφία μεταξύ των Δημοτικών Διαμερισμάτων που απαρτίζουν, μιας και όλες είναι πεδινές περιοχές.

Πίνακας 1 Κατανομή του Δήμου Αράχθου κατά δημοτικό διαμέρισμα στις βασικές κατηγορίες χρήσης γης.

(* Παρατήρηση : Τα ποσοστά επί τοις εκατό % έχουν υπολογιστεί σε σχέση με τη συνολική έκταση του νέου Δήμου).

Από τον Πίνακα 1 διαπιστώνεται ότι η έδρα του Δήμου αποτελεί και το μεγαλύτερο σε έκταση Δημοτικό διαμέρισμα. Χαρακτηριστικό επίσης είναι το ότι η μέση έκταση του Δήμου (49,1%) είναι καλλιεργήσιμη γη. Το γεγονός αυτό και μόνο, αποτελεί βασικό κριτήριο για να χαρακτηριστεί ο Δήμος ως αγροτικός.

Σημαντικό ποσοστό (33%) καταλαμβάνουν οι βοσκότοποι, που μάλλον πρόκειται για αλίπεδες εκτάσεις, στις οποίες παρατηρείται μικρή κτηνοτροφική δραστηριότητα. Η καλύτερη αξιοποίηση των εκτάσεων αυτών μελλοντικά, καλό θα είναι να διερευνηθεί προς όλες τις κατευθύνσεις.

Πληθυσμός

Με βάση τα στοιχεία της απογραφής του 2001, ο συνολικός πληθυσμός του Δήμου Αράχθου ανέρχεται στους 6.011 κατοίκους και αντιπροσωπεύει το 8,07% του πληθυσμού του Νομού Άρτας.

Τάσεις Απασχόλησης του ενεργού πληθυσμού

Η οικονομική δραστηριότητα των κατοίκων του νέου Δήμου θα σχολιαστεί από τις υπάρχουσες τάσεις απασχόλησης αυτών, που περιγράφονται στον πίνακα 3, που ακολουθεί.

Αρχικά, πρέπει να τονίσουμε ότι ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός του Δήμου ανέρχεται στους 2.143 κατοίκους, από τους οποίους οι 2.021 είναι ενεργοί και οι 122 άνεργοι. Αναλυτικά η απασχόληση φαίνεται στον πίνακα:

Πίνακας 3.  Απασχόληση του ενεργού πληθυσμού του Δήμου Αράχθου

Αμέσως διαπιστώνεται από τον πίνακα 3, ότι η πλειοψηφία (62,2%) των κατοίκων του Δήμου απασχολείται στον πρωτογενή τομέα, στοιχείο που ενισχύει την άποψη ότι πρόκειται για αγροτικό Δήμο. Ένα σημαντικό ποσοστό (30%) απασχολείται στον τριτογενή τομέα. Για να φανεί λοιπόν και μια πιο ουσιαστική πτυχή της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας του Δήμου, ας ερευνήσουμε τον κάθε τομέα απασχόλησης χωριστά.

1. Πρωτογενής τομέας

Οι κυριότερες δράσεις του πρωτογενή τομέα είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία και η αλιεία. Οι κυριότερες καλλιέργειες της περιοχής είναι τα εσπεριδοειδή, με βασικές ποικιλίες το κοινό πορτοκάλι, την Merlin, τη Navelina και τη Salustiana. Aκολουθεί η ελιά με τις ποικιλίες Kονσερβολιά Άρτας και Kαλαμών και τρίτη κατά σειρά καλλιέργεια  το  ακτινίδιο. Υπάρχουν ακόμη εκτάσεις που καλλιεργούνται με φυτά μεγάλης καλλιέργειας βιομηχανικά φυτά και ψυχανθή (π.χ. καλαμπόκι, βαμβάκι, φασόλια , κ.λ.π.). Η κτηνοτροφία ασκείται με βόσκηση κυρίως προβάτων, βοοειδών, χοίρων και πουλερικών κυρίως σε ελεύθερη χωρική εκμετάλλευση.

Η αλιευτική δραστηριότητα δεν είναι ιδιαίτερα οργανωμένη. Υπάρχει ολιγομελής αλιευτικός συνεταιρισμός ο οποίος εκμεταλλεύεται δημόσιο ιχθυοτροφείο και αρκετοί ελεύθεροι αλιείς.

Καλό θα είναι στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι οι συνθήκες άρδευσης αλλά και στράγγισης της περιοχής είναι κακές και τα εγγειοβελτιωτικά έργα είναι σχεδόν ανύπαρκτα. Το δίκτυο ανεμομικτών δεν είναι οργανωμένο, με αποτέλεσμα η λειτουργία του να κρίνεται ως ανεπαρκής. Όπως ήδη αναφέρθηκε, η κτηνοτροφία αλλά και η αλιεία είναι εκτατικής μορφής. Όλα τα στοιχεία αυτά σκόπιμο είναι να διερευνηθούν και να συνεκτιμηθούν μαζί με όλες τις υφιστάμενες αδυναμίες του πρωτογενή τομέα, ώστε να υπάρξει στην πορεία οργανωμένο πλάνο σχεδιασμού και ανάπτυξης με συγκεκριμένες κατευθύνσεις και δραστηριότητες.

2. Δευτερογενής τομέας

Στο Δήμο Αράχθου λειτουργούν: Γεωργικοί πιστωτικοί Συνεταιρισμοί στα περισσότερα Δημοτικά Διαμερίσματα, Συνεταιρισμός Επεξεργασίας βρώσιμων ελιών και εσπεριδοειδών στις Συκιές, ενώ στην έδρα και Αλιευτικός Συνεταιρισμός.

Επίσης λειτουργεί εργοστάσιο χυμοποιείας ενώ υπάρχει και υποτυπώδες συσκευαστήριο εσπεριδοειδών. Παράλληλα λειτουργούν και ιδιωτικές μονάδες εκτροφής χελιών.

3. Τριτογενής τομέας

Στο Δήμο λειτουργούν: Υποκατάστημα των ΕΛΤΑ, Αστυνομικός Σταθμός ενώ υπάρχει και ιατρείο. Επειδή ο δήμος βρίσκεται πολύ κοντά στην Άρτα, εξυπηρετείται βασικά από όλες τις υπηρεσίες της πρωτεύουσας του Νομού.

Κοινωνική υποδομή

Οι υποδομές εκπαίδευσης στο νέο Δήμο περιλαμβάνουν ιδρύματα όλων των βαθμίδων και συγκεκριμένα : 1 παιδικό σταθμό, 8 νηπιαγωγεία, 8 δημοτικά σχολεία, γυμνάσιο και λύκειο. Σ΄ αυτά τα  ιδρύματα φοιτούν 564 μαθητές.

Επίσης στον δήμο λειτουργεί το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δήμου Αράχθου (ΚΠΕ Αράχθου (http://kpe-arach.art.sch.gr), που αποτελεί σημαντικότατη περιβαλλοντική υποδομή όχι μόνο για το δήμο αλλά για ολόκληρο το Νομό Άρτας και την ευρύτερη περιοχή του Αμβρακικού Κόλπου.

Οι υπάρχουσες αθλητικές εγκαταστάσεις περιορίζονται μόνο σε δυο γήπεδα ποδοσφαίρου ενώ ελάχιστοι ως ανύπαρκτοι είναι οι χώροι που θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν κάποιο άλλο άθλημα.

Tεχνική υποδομή

Το οδικό δίκτυο καλύπτει συνολικά 288 km. Απ’ αυτά  τα 28 km είναι ασφαλτοστρωμένη επαρχιακή οδός, τα 7 km είναι δευτερεύον οδικό δίκτυο και τα 253 km είναι αγροτικοί οδοί. Το δίκτυο ύδρευσης είναι κατασκευασμένο από πλαστικούς σωλήνες, εκτός ελάχιστων τμημάτων που είναι κατασκευασμένα από αμίαντο. Η διαχείριση του δικτύου γίνεται από το Σύνδεσμο Ύδρευσης Πεδινών και Ημιορεινών Δήμων Ν. Άρτας . Σημειώνεται ότι το υπάρχον δίκτυο δεν καλύπτει τις ανάγκες των κατοίκων από άποψη επάρκειας.

Η διαχείριση των στερεών απορριμμάτων γίνεται πλέον στον ΧΥΤΑ του Νομού, ενώ τα  υγρά  οικιακά  λύματα  αποχετεύονται σε βόθρους μέχρι να ξεκινήσουν οι εργασίες δημιουργίας του ολοκληρωμένου συστήματος αποχέτευσης και βιολογικού καθαρισμού εντός του 2009.

Ο Δήμος Αράχθου, παρουσιάζει την ιδιομορφία ότι ανήκει θρησκευτικά σε δυο διαφορετικές Μητροπόλεις. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το Συνέδριο του Βερολίνου το 1878 , αποφάσισε την παραχώρηση στο ελεύθερο Ελληνικό κράτος της περιοχής, μέχρι τον Καλαμά ποταμό, αλλά τελικά προσαρτήθηκαν τα μέρη μέχρι τον Άραχθο και την Άρτα. Έτσι τα χωριά Λουτρότοπος, Περάνθη, Συκιές, ανήκαν στην Ελληνική επικράτεια (παλιές χώρες) ενώ τα χωριά της απέναντι όχθης, Ανθότοπος, Αγία Παρασκευή, Κολομόδια, Ακροποταμιά, Παχυκάλαμος, και Νεοχώρι απελευθερώνονται μόλις το 1913 μαζί με την υπόλοιπη Ήπειρο και ανήκαν στις "Νέες χώρες". Έτσι , οι  "Παλιές χώρες" ανήκουν στη Μητρόπολη Άρτας, ενώ οι "Νέες χώρες"  ανήκουν στη Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης όπου ανήκαν και πρίν την απελευθέρωσή τους.

Το Νεοχώρι επισκέφθηκε και ο Πάτερ Κοσμάς ο Αιτωλός και γι’ αυτό χτίστηκε εκκλησάκι αφιερωμένο στη μνήμη του.

Οικισμοί

Κόπραινα

Ιστορικός οικισμός στα νοτιοανατολικά του δήμου, στην καρδιά του Αμβρακικού Κόλπου. Υπήρξε επίνειο της Άρτας και λιμάνι εμπορικό και επιβατικό για αρκετά χρόνια στο παρελθόν.

Σήμερα φιλοξενεί ελάχιστους κατοίκους αλλά πάρα πολλούς επισκέπτες, αφού αποτελεί σπουδαία περιοχή περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος.

Ο Δήμος Αράχθου σε συνεργασία με το ΥΠΕΠΘ, έχει ιδρύσει από το 2003 το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Αράχθου (http://kpe-arach.art.sch.gr), το οποίο αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη περιβαλλοντική υποδομή στο Νομό Άρτας. Το Κέντρο επισκέπτονται κάθε χρόνο περισσότεροι από 10.000 επισκέπτες (κυρίως μαθητές). Σε αυτό λειτουργούν 3 μουσεία (Αλείας, Φυσικής Ιστορίας και Φάρων), ενώ υπάρχει εγκατεστημένος πλήρης εξοπλισμός παρατήρησης της γύρω περιοχής με την πλούσια ορνιθοπανίδα.

Η περιοχή αποτελεί ένα από τα ιδανικότερα σημεία εξερεύνησης και περιήγησης του Αμβρακικού Κόλπου και του ευρύτερου οικοσυστήματος, αλλά και σημείο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.

faros1.jpg

(Ο φάρος της Κόπραινας με το Μουσείο Φάρων)

aliias1.jpg

(Το Μουσείο Αλιείας)

ktiria 4a.jpg
(Τα αναπαλαιωμένα κτίρια του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Δήμου Αράχθου)

Αξιοθέατα

1) Νεοχώρι

Εδώ βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου η οποία χτίστηκε το 18ο αιώνα, με το πολύ αξιόλογο καμπαναριό της.

Επίσης, το Παραποτάμιο Πάρκο με το γραφικό λιμενίσκο του, χώρος αναψυχής με παραδοσιακό καφενείο, παιδική χαρά, εξέδρες και απεριόριστη θέα στο ποτάμι. Εδώ λαμβάνει χώρο η ρίψη του Σταυρού τα Θεοφάνεια και εκδηλώσεις όπως αυτή της Καθαρής Δευτέρας.

hpim0242a.jpg

hpim0252a.jpg

(Εικόνες από το Παραποτάμιο Πάρκο του Δ.Δ Νεοχωρίου)

Η λιμνοθάλασσα Κόφτρα – Παλιομπούκα, περιοχή εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς με παραδοσιακά διβάρια 5000 στρεμμάτων. Παράγονται  τσιπούρες, κέφαλοι, χέλια και γοβιοί.

2) Λουτρότοπος

Υπάρχει η εκκλησία των Ταξιαρχών, μπροστά στη οποία υπάρχουν χαλάσματα από παλιό  σχολείο.

3) Ακροποταμιά

Υπάρχει η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ναός χτισμένος το 18o  αιώνα.

4) Αγία Παρασκευή

Ο ναός της Αγίας Παρασκευής, με καμπαναριό κτισμένο το 18o  αιώνα, όπως το καμπαναριό της Ζωοδόχου Πηγής Ανθοτόπου.

5 Περάνθη

Από εδώ μπορεί να απολαύσει ο επισκέπτης την φανταστική θέα όλης της πεδινής περιοχής του δήμου, με φόντο στον ορίζοντα τον Αμβρακικό Κόλπο.

6) Συκιές

Εδώ υπάρχει το Μνημείο των Ηρώων, που είναι αφιερωμένο στους ανθρώπους που σφαγιάστηκαν από τους Γερμανούς κατά την περίοδο της κατοχής.

7) Κόπραινα

Βλέπε στην ενότητα «Οικισμοί».

Τοπικές εκδηλώσεις

ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ:  Κατάδυση του Τιμίου Σταυρού στα νερά του ποταμού Αράχθου και συμμετοχή κολυμβητών για την εύρεσή του.

theofania.jpg

ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ : Εκδηλώσεις στο Παραποτάμιο Πάρκο του Δ.Δ Νεοχωρίου, δωρεάν παραδοσιακά  εδέσματα, παραδοσιακή ορχήστρα και χορευτικά.

Καθαρή Δευτέρα στο Παραποτάμιο Πάρκο Νεοχωρίου.jpg

(Καθαρά Δευτέρα στο Παραποτάμιο Πάρκο)

ΠΑΣΧΑ: Καγκελάρι στο Δ.Δ Περάνθης.

ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ: Κινητή γιορτή, πανηγύρι στον οικισμό του Ανθοτόπου.

21 ΜΑΪΟΥ: Αγίων Κων/νου και Ελένης, πανηγύρι στο Δ.Δ Λουτροτόπου.

ΑΡΑΧΘΕΙΑ :Πολιτιστικές εκδηλώσεις του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου (παραδοσιακοί χοροί, τραγούδια, θέατρο κ.λ.π) στο Παραποτάμιο Πάρκο του Δ.Δ Νεοχωρίου, συνήθως τον Ιούλιο.

26 ΙΟΥΛΙΟΥ: Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι στο Δ.Δ Αγ. Παρασκευής, εκδηλώσεις από τον ομώνυμο σύλλογο.

27 ΙΟΥΛΙΟΥ: Αγίου Παντελεήμονα, πανηγύρι στο Δ.Δ Περάνθης.

6 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ: Του Σωτήρος,  πανηγύρι στο Δ.Δ Συκιών.

15 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ: Κοίμηση της Θεοτόκου,  πανηγύρι στο Δ.Δ Ακροποταμιάς.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ: Εκδηλώσεις στο Νεοχώρι, από τον Πολιτιστικό Σύλλογο , «Κοσμάς ο Αιτωλός».

8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ: Γενέθλιο της Θεοτόκου,  πανηγύρι στο Δ.Δ Παχυκαλάμου και στα Κολομόδια.

26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ : Του Αγίου Δημητρίου, πολιούχος του Δήμου, αργία, πανηγύρι στο Δ.Δ Νεοχωρίου.